Niektóre śmiechy rozładowują napiętą atmosferę, podczas gdy inne potrafią przerazić. Statystyki wskazują, że ponad 95% rozmów na jakimś etapie zawiera śmiech. Pomimo swojej wszechobecności i wszechstronności, śmiech nie został wystarczająco dobrze poznany, ale nowe badania na temat jego mechanizmów pojawiają się coraz częściej. Udało się już ustalić kilka ciekawych faktów dotyczących śmiechu.
Różne rodzaje śmiechu
Chociaż klasyfikacje są różne, psycholodzy zazwyczaj wyróżniają trzy ogólne typy śmiechu wywodzące się z teorii zawartych w literaturze: śmiech afiliacyjny, deeskalacyjny i władzy.
Czytaj też: Mamy potwierdzenie – zwierzęta potrafią odbierać pozytywne i negatywne emocje
Śmiech afiliacyjny wyraża wesołość, więź społeczną i współpracę. Jest oznaką akceptacji społecznej. Śmiech deeskalacyjny łagodzi dyskomfort i rozprasza stres w pomieszczeniu. Na przykład, śmiejący z niestosownego żartu oznacza, że nie poczuł się urażony i ma na celu złagodzenie interakcji społecznych. Oznacza również dla innych, że można się śmiać, a otoczenie nie stanowi zagrożenia. Śmiech władzy jest wyrazem wyższości. Wzmacnia dynamikę władzy w interakcjach społecznych i przekazuje kpinę. Szefowie często używają tego typu śmiechu w stosunku do pracowników, którzy są mniej wpływowi.
Istnieje też wiele różnic w wokalizacji śmiechu, a wydawane dźwięki są bardzo niejednorodne. Śmiech zmienia się w zależności od wysokości dźwięku, sposobów produkcji i efektów artykulacji. Badania nad różnicami akustycznymi są ograniczone. Jeden z modeli traktuje śmiech jako samogłoskowy lub frykatywny. Śmiech zorientowany na samogłoski trwa zazwyczaj dłużej i ma właściwości podobne do piosenki. Śmiech ten zazwyczaj zaczyna się od dźwięku “ha/he/ho”. Z drugiej strony, śmiech frykatywny obejmuje tarcie z gardła, z silnymi dźwiękami spółgłoskowymi i chrząknięciami.
Niektórzy eksperci wysuwają hipotezę, że akustyka śmiechu wywołuje reakcje emocjonalne i kieruje zachowaniami innych. Śmiech oparty na samogłoskach jest postrzegany jako bardziej pozytywny niż frykatywny. Wskazówki dotyczące samogłosek mogą pomóc słuchaczowi w interpretacji zadowolonych/ukojonych (tj. pozytywnych) emocji w porównaniu z niepokojem/zawstydzeniem (tj. negatywnymi).
Czytaj też: Ósmy zmysł. Dzięki interocepcji wiemy, jak się czujemy i lepiej rozumiemy własne emocje
Pozytywny śmiech ma tendencję do dłuższego trwania i większej energii. W szczególności śmiech afiliacyjny jest głośniejszy i ma mniejszą siłę głosu.
W czasopiśmie Journal of Experimental Social Psychology opublikowano pracę, która mówi, że bardziej dominujący śmiech był związany z wyższym statusem społecznym. Uczestnicy o niskim statusie, którzy śmiali się w sposób dominujący, byli postrzegani jako osoby o wyższym statusie społecznym. Ponadto uczestnicy o niskim statusie byli bardziej elastyczni w przyjmowaniu roli agresora i stosowaniu śmiechu dominującego.